Thiết kế PCCC
Thiết kế PCCC là một trong những bước trước khi tiến hành thi công PCCC cho mọi công trình. Công việc này cần được thực hiện do một công ty chuyên nghiệp về PCCC tư vấn thiết kế. Việc thiết kế một công trình PCCC khá phức tạp và đều cs những đặc điểm riêng cho mỗi công trình khác nhau. Mỗi một dự án có nhiều yếu tố đặc trưng để cho ra bản thiết kế, thi công PCCC phù hợp. Vậy đơn vị thiết kế cần chú ý một vài điểm gì khi thiết kế cho một công trình phòng cháy đúng về kỹ thuật, nhưng đảm bảo báo cháy nhanh, chữa cháy hiệu quả nhất khi có sự cố ? Bài viết dưới đây sẽ hỗ trợ quý khách hiểu thêm về một số vẫn đề quan trọng, cần thiết khi thiết kế PCCC
Tầm quan trọng của công tác thiết kế PCCC cho một dự án
Công tác thiết kế PCCC (Phòng cháy chữa cháy) đóng vai trò vô cùng quan trọng trong mỗi dự án xây dựng, đặc biệt là các công trình công cộng và tòa nhà cao tầng. Đầu tiên, việc thiết kế PCCC đảm bảo an toàn cho người sử dụng và tài sản trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. Quy trình này bao gồm việc đánh giá và xác định các rủi ro tiềm ẩn, từ đó đề xuất các giải pháp phòng cháy hiệu quả như hệ thống cảnh báo, hệ thống phun nước, hệ thống báo cháy và cách sắp đặt lối thoát hiệu quả.
Thứ hai, công tác thiết kế PCCC còn đóng vai trò quan trọng trong việc tuân thủ pháp lý và các tiêu chuẩn an toàn. Các dự án phải tuân thủ các quy định của cơ quan chức năng về phòng cháy chữa cháy, bao gồm cả các tiêu chuẩn quốc gia và địa phương. Việc không tuân thủ có thể dẫn đến vi phạm pháp luật và tiềm ẩn nguy cơ về an toàn. Do đó, việc thiết kế PCCC được thực hiện chặt chẽ và chính xác.
Tóm lại, công tác thiết kế hệ thống PCCC không chỉ đảm bảo an toàn mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và trách nhiệm của các nhà thiết kế đối với cộng đồng và môi trường sống.
Tiêu chuẩn, quy chuẩn quy định cho thiết kế PCCC
Nghị định 136/2020 ND-CP của chính phủ ban hành
Quy chuẩn 06-2022/BXD
TCVN 3890:2009 quy định cho nhà ở và công trình, trang bị, sắp xếp, kiểm tra, bảo trì
TCVN 4756:1989 Quy phạm nối đất và không nối đất các thiết bị điện
TCVN 5307:2009 Kho dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ – Yêu cầu thiết kế
TCVN 5334:2007 Thiết bị điện kho dầu mỏ và sản phẩm dầu mỏ – Yêu cầu an toàn trong thiết kế, lắp đặt và sử dụng
TCVN 5507:2002 Hoá chất nguy hiểm – Quy phạm an toàn trong sản xuất, kinh doanh, sử dụng, bảo quản và vận chuyển
TCVN 5684:2003 An toàn cháy các công trình dầu mỏ và sản phẩm dầu – Yêu cầu chung
TCVN 5738:2000 Hệ thống báo cháy tự động – Yêu cầu kỹ thuật
TCVN 6101:1990 Thiết bị chữa cháy – Hệ thống chữa cháy Cacbon Dioxit - CO2trong khi thiết kế và lắp đặt
TCVN 6160:1996 Phòng cháy chữa cháy nhà cao tầng – Yêu cầu thiết kê
TCVN 6223:1996 Cửa hàng khí đốt hoá lỏng – Yêu cầu chung về an toàn
TCVN 6223:2011 Cửa hàng khí dầu mỏ hoá lỏng (LPG) – Yêu cầu chung về an toàn
TCVN 6290:1997 Chai chứa khí – Chai chứa các khí vĩnh cửu – Kiểm tra tại thời điểm nạp khí
TCVN 6292:1997 Chai chứa khí – Chai chứa khí bằng thép hàn có thể nạp lại
TCVN 6034:1997 Chai chứa khí đốt hoá lỏng – Yêu cầu an toàn trong bảo quản, xếp dỡ và bảo quản
TCVN 6484:1999 Khí đốt hoá lỏng (LPG) – Xe bồn vận chuyển – Yêu cầu an toàn về thiết kế, chế tạo và sử dụng
TCVN 7161-1:2002 Hệ thống cứu hoả dạng khí – Tính chất vật lý áp dụng đối với thiết kế hệ thống – Phần 1: Yêu cầu cơ bản
TCVN 7161-9:2009 Hệ thống chữa cháy bằng khí – Tính chất vật lý và thiết kế hệ thống Phần 9: Chất chữa cháy HFC 227EA
TCVN 9206:2012 Trang bị thiết bị điện đối với nhà ở và tại công trình công cộng – Tiêu chuẩn thiết kế
TCVN 9207:2012 Quy định về thiết kế đường dẫn điện trong nhà ở và công trình công cộng – Tiêu chuẩn thiết kế
TCVN 2622:1995 Phòng cháy, chống cháy cho nhà và công trình – Yêu cầu thiết kế
TCVN 4879:1989 Quy định về Phòng cháy – Dấu hiệu an toàn
TCVN 5065:1990 Tiêu chuẩn thiết kế PCCC cho khách sạn
TCVN 6161:1996 Tiêu chuẩn quy định về Phòng cháy chữa cháy – Chợ và trung tâm thương mại – Yêu cầu thiết kế
TCVN 6379:1998 Tiêu chuẩn quy định về thiết bị chữa cháy – Trụ nước chữa cháy – Yêu cầu kỹ thuật
TCVN 7278-1:2003 Tiêu chuẩn, quy định về chất chữa cháy – Chất tạo bọt chữa cháy – Phần 1: Yêu cầu kỹ thuật đối với chất tạo bọt cứu hoả độ nở thấp, sử dụng phun lên bề mặt chất lỏng đang cháy không hòa tan được với nước
TCVN 7278-2:2003 Chất chữa cháy – Hoá chất tạo bọt chữa cháy – Phần 2: Yêu cầu kỹ thuật áp dụng đối với chất tạo bọt chữa cháy độ nở trung bình và cao sử dụng phun lên bề mặt chất lỏng đang cháy không hòa tan được với nước
TCVN 7278-3:2003 Chất chữa cháy – Hoá chất tạo bọt chữa cháy – Phần 3: Yêu cầu kỹ thuật áp dụng với chất tạo bọt cứu hoả độ nở thấp sử dụng phun lên bề mặt chất lỏng đang cháy hòa tan được với nước
TCVN 48:1996 Phòng cháy chữa cháy đối với doanh nghiệp thương mại và dịch vụ – Những quy định chung
Những điều cần lưu ý khi thiết kế, thi công PCCC
Thiết kế PCCC là việc thiết kế di sau phần xây dựng cơ bản trong đó các nhà thiết kế hệ thống PCCC cần phân tích mọi thành phần xây dựng dưới dạng một gói tổng thể. Thiết kế của bất kỳ hệ thống phòng cháy chữa cháy nào cũng là một quan trọng mang tính chặt chẽ, chính xác, khoa học, phù hợp, tiết kiệm. Và đặc biệt phải hòa hợp với các hệ thống khác trong cùng một công trình
Khi thiết kế thi công PCCC, người thiết kế phải hết sức chú ý tới việc tuân thủ mọi quy định của pháp luật về quy định trong PCCC. Các yêu cầu, quy định này luôn xuất phát từ thực tế. Và là tiêu chuẩn để đánh giá, thẩm định hệ thống PCCC có đặt yêu cầu về an toàn hay không
Yêu cầu cơ bản cho việc thiết kế, thi công PCCC
Trong quá trình thiết kế, hệ thống phòng cháy chữa cháy luôn được xác định một số trọng tâm sau.
- Đảm bảo an toàn tính mạng con người sống hoặc làm việc tại công trình
- Đảm bảo giảm thiểu tối đa thiệt hại tài sản chẳng may có sự cố hoả hoạn
- Đảm bảo hệ thống luôn trong trạng thái hoạt động tốt, liên tục, không ảnh hưởng tới sinh hoạt và kinh doanh
Một nhà kho hoặc khu vực lưu trữ sẽ có các yêu cầu PCCC khác với tòa nhà văn phòng nhiều người thuê. Vậy nên việc thiết kế phải đảm bảo phù hợp với công năng sử dụng của tòa nhà. Không có một bản thiết kế phòng cháy chữa cháy nào giống bản thiết kế nào và dùng chung cho những tòa nhà khác nhau. Nhưng chúng luôn có nhưng yêu cầu căn bản cấu thành một hệ thống PCCC chung, nhất thiết cần có đó là
Thiết kế hệ thống cảnh báo cháy thông qua nhiệt, khói ..
Thiết kế hệ thống báo động và thông báo cháy chung hoặc độc lập từng khu vực
Thiết kế hệ thống chữa cháy cho từng môi trường cụ thể
Các hệ thống khi thiết kế, thi công PCCC bao gồm
Một hệ thống PCCC là tổng hợp của rất nhiều hệ thống và thiết bị phòng cháy và chữa cháy liên kết lại. Hệ thống hoạt động tuần hoàn, kết nối chặt chẽ với nhau. Từ các thiết bị cảm biến tuyền tín hiệu tới cảnh báo có khói, có cháy tới báo đông kết nói vào thiết bị chữa cháy tự động và chữa cháy vách tường. Hiện nay nhiều hệ thống hiện đại còn liên kết trực tiếp tới cơ quan PCCC địa phương để xử lý ngay khi có tín hiệu cháy. Các hệ thống cơ bản chung trong thiết kế cho một công trình đôi lúc cũng sẽ khác nhau. Tuỳ từng thiết kế công trình, chi phí đầu tư, chữa cháy vật chất gì tại công trình ... Nhưng cơ bản sẽ bao gồm một hoặc một số hệ thống sau
1. Hệ thống cảnh báo cháy
Hệ thống báo cháy, báo khói sẽ giúp chúng ta cảnh báo sớm khi có nguy cơ cháy xảy ra. Phương tiện cũng có thể báo theo từng địa chỉ hoặc khu vực có cháy cụ thể. Để từ đó hỗ trợ dập tắt đám cháy khi mới phát sinh bằng các thiết bị PCCC cơ bản như phương tiện chữa cháy cá nhân. Hệ thống báo cháy, báo khói là một dây chuyền liền mạch với nhau từ báo cháy tư đông, báo cháy bằng tay truyền tới trung tâm báo cháy. Đi kèm là một số loa báo cháy, đèn thoát nạn, loa phát thanh hướng dẫn thoát nạn. ..Hệ thống cảnh báo cháy thường trang bị 2 loại cơ bản sau
Thiết bị cảm biến khói : Cảm biến khói là thiết bị tự động nhận biết có khói bay lên và tiếp xúc. Hỗ trợ phát hiện kịp thời các sự cố có thể xảy ra như cháy, nổ và truyền tín hiệu về trung tâm báo cháy để kích hoạt báo động. Thiết bị cảm biến này đượctrang bị nhiều vì chi phí thấp, hoạt đông 24/24, lắp đặt được ở nhiều nơi và dễ bảo trì. Điểm khác biệt lớn nhất của thiết bị này đó chính là một thiết bị khép kín tất cả trong một. Bao gồm cảm biến khói và chuông báo động được đặt trong cùng một không gian thiết bị (hoặc tích hợp trong 1 sản phẩm). Đây là những thiết bị mà mọi người thường hay bắt gặp trong nhà ở hoặc các căn hộ, văn phòng
- Trong khi đó, “thiết bị dò khói” thường chỉ chứa trong bản thân sản phẩm cảm biến khói chứ không có thêm thiết bị nào khác. Do đó, bộ phận báo động sẽ liên kết với một đơn vị riêng biệt. Và toàn bộ hệ thống dò khói sẽ vận hành theo sự phần mền của bộ điều khiển được đặt ở vị trí trung tâm. Mọi người sẽ tìm thấy các hệ thống kiểu này trong đa số các trung tâm thương mại, trong các khách sạn và bệnh viện… Do vậy, về cơ bản, thiết bị báo khói là một trong những những thiết bị thường được trang bị, lắp đặt trong nhà ở. Trong khi phương tiện dò khói thường được dùng ở những nơi kinh doanh rộng lớn.
Thiết bị đầu báo nhiệt : Đầu báo nhiệt thường là phuonge tiện báo cháy hoạt động dựa trên nhiệt độ của môi trường xung quanh. Khi nhiệt độ của môi trường tại nơi lắp đặt phương tiện tăng lên và đạt đến mức độ xác định. Ứng với ngưỡng đã được cài đặt tiêu chuẩn cho đầu báo cháy nhiệt khi cài đặt, thì thiết bị sẽ gửi tín hiệu cảnh báo ngay về trung tâm báo cháy. Lợi ích chính của việc phát hiện luồng nhiệt gia tăng (ngoài việc kích hoạt hệ thống báo động) là. Trong một số trường hợp, có cơ hội dập tắt một ngọn lửa còn nhỏ, và sớm chỉ bằng bình chữa cháy. Khi thi công PCCC thì thiết bị này thường được một số hộ gia đình lắp đặt khu vực kho, phòng ngủ nơi dễ bắt lửa. Giá thiết bị này hiện nay khá rẻ và dễ lắp đặt và hoàn toàn tự động cảnh báo. Hiện nay phương pháp báo nhiệt này còn được tích hợp báo cháy qua điên thoại thông minh với phần mềm được cài đặt sẵn
2. Hệ thống báo động và thông báo
Hệ thống báo động & thông báo là điều bắt buộc trong bất kỳ bản thiet ke PCCC nào. Báo động cảnh báo cư dân trong tòa nhà, nơi làm việc về hỏa hoạn. Và báo động, cảnh báo lực lượng ứng cứu khẩn cấp (cảnh sát và cứu hỏa) thông qua một trung tâm báo cháy trực tiếp để phát thông tin báo động. Rất nhiều hệ thống báo cháy hiện nay có khả năng cung cấp thêm thông tin tới cho lực lượng PCCC chuyên nghiệp và những người liên quan ứng cứu khi có cháy
Nhiều hệ thống hiện đại hiện nay bao gồm các phương tiện như loa cung cấp cảnh báo thay cho các báo cháy - kiểu chuông truyền thống. Những loa này cũng còn được sử dụng trong một số trường hợp khẩn cấp khác ngoài hỏa hoạn. Để hướng dẫn và thông báo cho người cư ngụ và làm việc tại đó về tình huống này.
Các hệ thống cảnh báo cháy được điều khiển bằng giọng nói này có thể bao gồm các tin nhắn được ghi âm trước hoặc trực tiếp phát trong trường hợp hỏa hoạn hoặc trường hợp khẩn cấp khác. Các tin nhắn được ghi lại trước sẽ thông báo cho họ nên ở lại trong khu vực được chỉ định để được hướng dẫn thoát nạn cụ thể. Quản lý tòa nhà sau đó có thể sử dụng hệ thống theo cách thủ công để cung cấp thêm thông tin và chuẩn bị di chuyển người tới nơi sơ tán an toàn nếu cần thiết.
Hệ thống báo cháy là thiết bị phòng cháy chữa cháy hiện đại cũng có thể tự động đóng cửa chống cháy, thu hồi thang máy, nhận diện và giám sát các hoạt động cụ thể được cài đặt, chẳng hạn như vòi phun nước. Mở công tắc phun nước khi được kết nối với hệ thống báo cháy của tòa nhà. Các hệ thống cũng có thể kết nối với hệ thống thông gió, điều hướng, thoát khói và hệ thống điều áp cầu thang của tòa nhà - tất cả đều quan trọng đối với an toàn tính mạng con người. Các tính năng này phụ thuộc vào tòa nhà mà hệ thống được cài đặt
3. Thiết kế, thi công hệ thống chữa cháy
Dưới đây là một số hệ thống chữa cháy mà các nhà thiết kế thi công hệ thống PCCC thường áp dụng cho các công trình PCCC. Tùy theo từng công trình, công năng toàn nhà mà lắp đặt một hoặc nhiều hệ thống khác nhau. Mỗi hệ thống PCCC có nhưng ưu và nhược điểm riêng nên cần thiết kế sao cho phù hợp với công năng sử dụng của công trình mà có hệ thống phù hợp
Hệ thống chữa cháy Sprinkler: Hệ thống chữa cháy Sprinkler là loại hệ thống dập tắt đám cháy bằng cách phun nước trực tiếp vào khu vực đang cháy, tại đó đầu phun sprinkler bị kích hoạt ở ngưỡng nhiệt độ đã được xác định trước. Hệ thống có thể tự động kích hoạt hoặc được kích hoạt bằng tay tại nơi đặt trung tâm cháy. Các ứng dụng của hệ thống này phù hợp với các toà nhà cao tầng, nhà xưởng, công trình… Đặc biệt là hệ thống này không phù hợp cho lắp đặt các khu vực phòng máy chủ IT hoặc những sản phẩm có đặc tính hư hại nhiều khi gặp nước.
Ưu điểm của hệ thống chữa cháy Sprinkler: hệ thống lắp đặt nhanh chóng, dễ dàng, không tốn nhiều chi phí như các hệ thống chữa cháy chuyên dụng khác. Hê hống dễ bảo trì, chi phí thấp nên được nhiều đơn vị nhà xưởng lắp đặt
Hệ thống chữa cháy hóa chất khô : Hệ thống này cũng là một trong các hệ thống chữa cháy được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Chúng được ứng dụng tại những nơi hiểm họa cháy cao. Nó phun khí chữa cháy vào tận những nơi khó ra vào để chữa cháy bằng phương pháp thủ công. Ví dụ như phòng đặt máy móc, thiết bị, máy biến thế, turbines, máng dầu và hóa dầu, thiết bị xử lý trong nhà máy luyện kim, khu giao nhận hàng tại kho, tại cảng, dây chuyền phun sơn tại nhà máy, thùng nhùng sơn công nghiệp, kho nguyên liệu dễ cháy… Hệ thống có thể kích hoạt tự động hoặc điều khiển thủ công. Có thể trang bị thêm những thiết bị phụ để ngắt nguồn của các thiết bị dùng điện, hoặc để khóa đường ống dẫn gas.
Chất khí này không những có tác dụng chữa cháy hiệu quả mà nó còn cân bằng được lượng khí O2 cần thiết để cho con người hô hấp tạm thời trong trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra, với chất khí chữa cháy “sạch” này, sau khi hoàn tất nhiệm vụ chữa cháy, nó không để lại hậu quả tai hại nào đối với các vật dụng, máy móc nằm trong khu vực vừa được chữa cháy. Hệ thống chữa cháy hóa chất khô này ứng dụng thích hợp tại những môi trường trong sạch, nơi có con người làm việc, và có trang bị những loại máy móc hoặc dữ liệu có giá trị cao.
Hệ thống chữa cháy CO2 : Ngoài các hệ thống trên thì hệ thống chữa cháy CO2 cũng được sử dụng phổ biến. Hệ thống PCCC này được sử dụng cho những nơi chứa thiết bị, máy móc hoặc dữ liệu có giá trị cao. Thiết bị chữa cháy này dập tắt đám cháy bằng cách làm loãng hỗn hợp không khí và CO2 tới một tỷ lệ ở dưới mức giới hạn có thể duy trì sự cháy. Tuy nhiên, khí CO2 là độc hại với con người nên hệ thống này cần một thời gian trể để đảm bảo toàn bộ người bị nạn đã thoát khỏi vùng nguy hiểm.
Hệ thống chữa cháy bọt : Hệ thống chữa cháy bọt(foam), khi được kích hoạt, sẽ phun ra một loại bọt bao phủ lên trên bề mặt xăng dầu, tách chất lỏng dễ cháy ra khỏi không khí và lửa, nhờ đó ngọn lửa bị dập tắt. Do tính chất hữu hiệu của nó, đồng thời do nó giảm thiểu lượng nước cần dùng, hệ thống foam hiện nay được tin dùng rộng rãi. Giảm số lượng chất chữa cháy cần dùng để dập tắt lửa, nghĩa là giảm thiểu sự hư hỏng thiết bị, đồ dùng, giảm ô nhiễm môi trường do nước phun ra, đặc biệt là tại những nơi có chứa chất độc hại. Đối với loại foam giãn nở cao, thì hầu như chẳng hư hại gì cả cho hàng hóa, và chỉ trong một thời gian ngắn, cả nhà kho đều trở lại bình thường.
Hệ thống foam được ứng dụng tại những nơi đặc biệt có rủi ro cao về cháy nổ, được chọn lựa thận trọng, yêu cầu phải trang bị thích hợp chất bọt cô đặc, hệ thống trộn bọt, các thiết bị phun bọt, và sự phối hợp hưu hiệu giữa các bộ phận ấy trong một hệ thống chữa cháy. Bọt cô đặc là một chất đối chọi với xăng dầu. Mặc dù nó có cùng chung tiêu chuẩn, tuy nhiên, mỗi loại bọt – protein và fluoroprotein – có những đặc điểm riêng, ứng dụng thích hợp hoặc kém thích hợp hơn đối với từng hiện trường cụ thể. Đầu phun bọt có thể là đầu sprinkler, spray, nozzle, monitor, foam pourer, hoặc high expantion foam generator, tùy theo hệ thống foam được dùng.
Duy trì bảo trì hệ thống PCCC : Ngoài các thành phần thực sự tạo nên một hệ thống chống cháy tích hợp, còn có một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến thiết kế - bảo trì PCCC. Một hệ thống PCCC được bảo trì không đúng cách, thiếu độ tin cậy, không được bảo trì đúng cách, độ tin cậy của hệ thống sẽ suy giảm nhanh chóng. Không nên lắp đặt một hệ thống mà bạn không thể thường xuyên bao tri PCCC và kiểm tra dễ dàng và hiệu quả. Thiết kế và cài đặt một hệ thống PCCC là một chuyên, còn để nó hoạt động ổn định lại là một điều khác. Nhiều hệ thống PCCC hiện đại trở nên quá khó khăn hoặc quá phức tạp để duy trì. Nếu không được bảo trì đúng cách, hệ thống sẽ không hoạt động bình thường.
Tổng kết lại
Khi thiết kế hệ thống PCCC. Chúng ta hết sức lưu ý tới vấn đề hoạt động ngay lập tức của nó. Cháy nổ là bất chợt nên hệ thống phải chất lượng, phù hợp với công năng sử dụng của toàn nhà mà có thiết kế các hệ thống nhỏ đi kèm phù hợp. Ứng dụng công nghệ mới để sẵn sàng chủ động đối phó với các đám cháy khi mới phát sinh
Công ty PCCC Phương Nguyên chúng tôi với trên 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực PCCC. Chuyên nhận thiết kế PCCC, luôn đảm bảo uy tín, chất lượng và cạnh tranh về giá cả với mong muốn luôn mang đến cho quý khách hàng dịch vụ tư vấn thiết kế hệ thống PCCC tốt nhất, tạo sự tin tưởng và hợp tác lâu dài.
Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tu vấn hỗ trợ trong thiết kế, tư vấn, lắp đặt PCCC
CÔNG TY TNHH PCCC PHƯƠNG NGUYÊN
Địa chỉ Trụ sở : 16/28 Đông Bắc, P. Tân Chánh Hiệp, Q.12, Tp Hồ Chí Minh
Hotline: 0908381757
Email: ctypcccphuongnguyen@gmail.com
